Beschrijving
Digitaria exilis
Fonio of ‘hungry rice’ is de kleinste gierstsoort en cultureel erfgoed van West-Afrika. Dit witte graan groeit van Senegal tot Tsjaad en centraal Nigeria. Het is de meest bekende van een groep wilde en gedomesticeerde granen die verzameld worden in de Savannen van West-Afrika. De naam komt van het Wolof-woord Foño. Fonio is lokaal belangrijk omdat het heel voedzaam is en het snelst groeiende graan is, 6-8 weken. Het heeft een grote genetische variatie in verschillende delen van West-Afrika. Het wordt gebruikt in verschillende ceremonies, traditioneel was het een graan voor leiders en koningen, tijdens de heilige ramadan en bij huwelijken en doop. 5000 jaar voor Christis werd het al verzameld, het wordt beschouwd als het oudste graan van het continent.
Fonio heeft een hoge voedingswaarde. Het levert verschillende B-vitaminen en mineralen als Calcium, IJzer, koper, zink en magnesium, naast vezels en eiwitten. De FAO (Food and Agriculture Organization van de Verenigde Naties suggereert dat fonio het hoogste calcium gehalte bevat van alle granen. Dit kan het een goede keuze maken voor mensen die geen zuivel nemen, zoals veganisten en mensen met lactose intolerantie.Hetzelfde geldt voor mensen met glutenallergie: Fonio heeft niet de aminozuurvolgorde die coeliakie veroorzaakt. Vanwege de hoge voedingswaarde en herstellende impact op de bodem staat Fonio op de lijst van ’50 future foods for healthier people and a healthier planet’ van het WWF.
Voorzaai begin april in potten, uitplanten na ijsheiligen.
Het kan heel goed tegen droogte en arme gronden.
Oogst in augustus.
Het is moeilijk en tijdrovend om het te scheiden van het kaf, traditioneel gebeurd dit door het te stampen met zand en daarna te scheiden.
